اثرات تنش گرمایی و راههای کنترل آن
در فصل تابستان به دلیل وجود آب و هوای گرم و تابش شدید خورشید بر روی گیاهان چالش های زیادی برای باغداران به وجود می آید. تنش های گرمایی می تواند باعث زرد شدن گیاهان، کم رنگ شدن رنگ گلبرگ ها، پژمردگی و در نهایت باعث مرگ گیاهان شود. در این مقاله قصد داریم چند روش کارآمد برای مقابله با گرمازدگی گیاهان در تابستان را بررسی کنیم.
تاثیرات گرمازدگی در گیاهان خانگی و گیاهان فضای باز
اثرات تنش گرمایی و راههای کنترل آن بیشتر در فصل تابستان ایجاد می شوند، زیرا در این فصل گیاهان بیشترین دمای گرمایی را دریافت می کنند.
گیاهانی که در فضای باز هستند نسبت به گیاهان داخل خانه گرمای بیشتری را تحمل می کنند، اما تحت تاثیر گرمای کمتری قرار می گیرند. که می تواند به دلیل وجود عواملی مانند خشکی خاک و کاهش رطوبت باشد که در اثر وجود باد کولر و عدم تهویه مناسب در خانه به وجود آمده است.
گیاهان فضای باز با اینکه گرمای بیشتری را تحمل می کنند این توانایی را دارند که از فضای باز رطوبت بیشتری را جذب کنند که به مراتب باعث کاهش تاثیرات گرمازدگی در تابستان می شود.
نشانه مختلف گرمازدگی در گیاهان
شما با آگاه بودن از عوامل و نشانه های گرمازدگی در گیاهان راحت تر می توانید آن را تشخیص داده و به دنبال راه حلی برای رفع آن باشید.
- رنگ پریدگی در برگ ها و شاخه های گیاهان
- وجود لکه های قهوه ای بر روی برگ ها
- زرد شدن برگ ها و گلبرگ ها و در نهایت ریزش آن ها
- خشک شدن حاشیه برگ ها
راهکار های موثر برای رفع گرمازدگی گیاهان در تابستان
در فصل تابستان با گرم شدن هوا، گیاهان آپارتمانی، درختان، گیاهان فضای سبز و درختچه ها دچار تبخیر سریع آب و خشک شدن می شوند. شما میتوانید با رعایت نکات زیر به راحتی از این چالش عبور کنید.
روش و زمان صحیح آبیاری در تنش گرمایی
آبیاری گیاهان یکی از روش های کاربردی برای مقابله با تنش گرمایی است. توصیه می شود برای بهره وری صحیح و کافی گیاهان از آبیاری انجام شده، از روش ها و زمان های مناسب برای آبیاری استفاده شود. انجام آبیاری در اوج ساعات گرم روز منجر به تبخیر و هدر رفت آب می شود بنابراین توصیه می شود، آبیاری گیاهان را در اول صبح و یا در هنگام غروب آفتاب انجام دهید زیرا در این ساعات روز میزان گرما به کمترین حد خود رسیده است. بهترین روش آبیاری، انجام آن در دفعات کمتر و به صورت عمیق است. آبیاری را به گونه ای انجام دهید که خاک مرطوب بماند و به مدت طولانی خشک نشود.
استفاده از کفی سنگریزه
در رابطه با گیاهانی که داخل خانه هستند می توانید از تکنیک جزیره استفاده کنید، به این صورت که کفی زیر گلدان را پر از سنگریزه کرده و داخل آن آب بریزید. سپس گلدان را روی سنگریزه ها قرار دهید. ساخت جزیره برای گیاهان یک روش آسان و کم هزینه است. گیاهانی که با آب و هوای مرطوب سازگار هستند با این روش می توانید به راحتی رطوت مورد نیاز آن ها را تامین کنید. یکی از عوامل بارز در رابطه با کمبود رطوبت در گیاهان خشک شدن نوک برگ ها و نوک سوزی آن ها است.
بهترین کود برای تنش گرمایی
کوددهی گیاهان در تنش های گرمایی کاملا اشتباه است. برای کوددهی صبر کنید تنش گرمایی به اتمام برسد و سپس اقدام به کوددهی کنید. کوددهی برای رشد و تقویت گیاهان ضرورری است، زیرا با تقویت آن ها باعث افزایش مقاومت گیاهان به گرما در فصل تابستان شده اید. پیشنهاد می شود برای افزایش مقاومت گیاهان در برابر گرمازدگی تابستان از کود هایی استفاده شود که دارای اسیدهای آمینه و سیلیکات پتاسیم هستند زیرا وجود عناصری مانند سیلیسیم و پتاسیم در این کود ها مقاومت گیاهان را در برابر تنش ها زیاد می کند.
استفاده از مالچ برای کاهش دمای محیط
یکی از ساده ترین روش ها برای افزایش مقاومت گیاهان به گرما استفاده از مالچ است، که می تواند یکی از کارآمدترین روش ها برای کم کردن گرمای شدید تابستان باشد. در این روش شما می توانید یک لایه نازک از مالچ را بر روی زمین پای درختان و گیاهان بریزید، تا رطوبت خاک را حفظ کند و مانع از تبخیر آب شود. این پوشش با سرد نگه داشتن محیط پای درخت می تواند از شدت گرمای تابستان بکاهد.
مالچ ها در انواع مختلفی وجود دارند که می توانید متناسب با گیاهاتان از آن ها استفاده کنید.
- استفاده از مالچ های مصنوعی: استفاده از کمپوست، بریده های چمن خشک شده و پوست درختان
- مالچ هایی که دارای خاصیت اسیدی هستند: بعضی از گیاهان برای رشد بهتر نیازمند خاک های اسیدی هستند و در صورت استفاده از مالچ چوب درخت کاج و حتی پوست دانه پنبه میتوانید در کنار استفاده از کارایی مالچ به خاک خاصیت اسیدی بدهید.
عدم انجام عملیات هرس برای مبارزه با تنش گرمایی
درست است که انجام عملیات هرس منجر به رشد گیاه می شود ولی این کار در هنگام اثرات تنش گرمایی و راههای کنترل آن تنش های گرمایی بسیار اشتباه است. زیرا در این زمان گیاه دچار تنش هایی زیادی است پس بهتر است از جدا کردن شاخه و برگ های آن خودداری کنید تا گیاه را وارد تنش جدید نکنیم.
در این دوران برای ریشه دار کردن قلمه بهتر است از ظروف شیشه ای هم استفاده نشود، زیرا این ظرف ها نور را به راحتی از خود عبور داده و منجر به گرم شدن، تبخیر شدن و گندیده شدن آب می شوند. توجه داشته باشید از عوض کردن گلدان نیز خودداری کنید، زیرا ممکن است در حین تعویض گلدان برگ، ریشه و ساقه ها آسیب ببیند که باعث بالا بردن حساسیت گیاه در این دوران می شود.
استفاده از سایبان برای کاهش دما
در رابطه با گیاهان فضای سبز برای مقابله با گرما می توانید از پارچه های تیره و یا توری های مخصوص در ساعات گرم روز استفاده کنید. با این کار دما و حرارت مناسب را برای رشد گیاهان فراهم می کنید. برای گیاهان داخل خانه که در پشت پنجره قرار گرفته اند می توانید در این ساعات آن ها را از پشت پنجره به جایی به دور از تابش مستقیم خورشید ببرید و یا این که پرده پنجره را بکشید تا از نور مستقیم خورشید در امان باشند.